تاریخچه ای از عمارت مجیدآباد یا ارباب هرمز

عمارت مجیدآباد یا ارباب هرمز، بنایی متعلق به اواخر دورۀ قاجار بوده که در قریه‌ای به همین نام قرار داشته است.در ادامه تاریخچه ای از این عمارت را با هم بررسی میکنیم.

 عمارت مجیدآباد یا ارباب هرمز درزمان قاجار

بنا بر اسناد، زمین‌های این منطقه ابتدا در تصرف عین‌الدوله، صدراعظم دربار قاجار، بود. نخستین مالک این اراضی که به‌روشنی در اسناد تاریخی از او نام برده شده، حاج محمدخان ابری (بسطامی) معروف به حاجب‌الدوله است.پس از وی اراضی، به فرزندش محمدحسین‌خان مشیر خلوت رسید و در زمان مظفرالدین‌شاه این اراضی در تصرف میرزا نصرالله ناصرالسلطنه بود. بعد از استیلای مشروطه‌خواهان بر طهران، مالکیت اراضی به لطفعلی امیر مفخم فرزند امام‌قلی‌خان بختیاری منتقل شد و پس از او به فرزندش ابواقاسم خان بختیار رسید.

ارباب هرمز که بود

هرمز آرش، معروف به ارباب هرمز، یکی از زرتشتیان زاده‌شده در محلۀ خیرآباد یزد بود که با حاصل کار و تلاش خود در هندوستان به ایران بازگشته و در سال ۱۳۲۷خورشیدی، تهرانپارس فعلی را که در حدود ۳۶میلیون متر مربع مشتمل بر سه قریۀ مجیدآباد، مهدی‌آباد و حسین‌آباد بود، از بی‌بی عظیمه‌خانم بختیار، بیوۀ ابوالقاسم‌خان بختیار، سه دانگ به نام خود و سه دانگ به نام همسرش، خرید و با مشارکت آقایان وفادار تفتی و رستم مرزبان و کمک آقایان مهندس ناصرزاده، پورتیمور و مهاجر، اقدام به نقشه‌برداری، خیابان‌کشی، تفکیک اراضی و احداث مراکز عام‌المنفعه شامل درمانگاه، مراکز پلیس، منابع آب، برق‌رسانی، مدارس، مساجد و غیره کرد.

مشخصات عمارت مجیدآباد یا ارباب هرمز

عمارت فعلی معروف به ارباب هرمز با مساحت تقریبی ۹۰۰مترمربع، به سبک ترکیبی از معماری سنتی با معماری قفقاز، در دو طبقه به‌همراه زیرزمینی کوچک در ابتدا در باغی به‌وسعت یک میلیون مترمربع بنا شده بود و در حال حاضر ۴۲هزار مترمربع از آن باقی مانده است.فرم بنای موجود با شکل اولیۀ آن مقداری متفاوت است و این بنا حداقل در چهار مرحله دچار تغییرات اساسی شده است.

عمارت مجیدآباد یا ارباب هرمز  از گذشته تا کنون

مطابق شواهد، بنای اولیه منطبق با الگوی کوشک‌های ایرانی و با ابعادی کوچک‌تر بوده است که در مرحلۀ بعد، به شکل یک کوشک تابستانی با فضاهای باز، بازسازی شده است و نهایتاً با حضور ارباب هرمز در بنا، پس از توسعه در دو جبهۀ غربی و شرقی، قسمت‌های ستون‌دار داخلی با اجرای جرزهای باربر از هم جدا شده‌اند.این بنا در سال ۱۳۸۴به شمارۀ ۱۴۶۱۰در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.